İSTANBUL (İGFA)- Ülkemizde yumurta dondurma usulüne başvuran bayanların sayısı son yıllarda yaklaşık 3 kat artış gösterdi.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. İsmail Çepni, yumurta dondurma tekniğine ülkü yaş aralığında başvurmanın gebelik bahtını artırmada kilit rol üstlendiğine işaret ederek, anneliği erteleyen bayanların yumurtalarını olabildiğince genç yaşlarda mümkünse 40 yaşından evvel dondurmalarının son derece kıymetli olduğunu söyledi.
Bu yaştan itibaren ve bilhassa 43-44 yaşından sonra yumurtaların genetik olarak problemli olma oranının yüksekliğine vurgu yapan Prof. Dr. Çepni ,. Yumurta dondurmanın bayanların doğurganlıklarını müdafaaları ismine kıymetli bir formül olduğunu belirten Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. İsmail Çepni, son 30 yılda geliştirilen teknikler sayesinde günümüzde epey başarılı sonuçlar elde edilebildiğini söylüyor. Pekala her bayan yumurta dondurma sisteminden faydalanabilir mi? Kanser hastalarında yumurtalar ne vakit dondurulmalı? Sistem öncesinde nelere dikkat edilmeli? İşte bu sorular, yumurta dondurma prosedürü yaptırmak isteyen bayanların tabiplerine en sık yönelttikleri soruları oluşturuyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. İsmail Çepni, yumurta dondurma tekniği hakkında en çok merak edilen soruları yanıtladı; değerli tekliflerde bulundu!
HER BAYAN YUMURTA DONDURMA SÜRECİNDEN YARARLANABİLİR Mİ?
Doğurganlığın korunması süreci Sıhhat Bakanlığı’nın 2014 yılında yayınladığı ‘Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik’ kurallarına nazaran uygulanıyor. Yumurtalıklara ziyan veren tedavi öncesinde yahut yumurtalık kapasitesi az ( AMH hormonunun 1,5 altında) olan bayanlar bu haktan yararlanıyor. Tekrar yönetmeliğe nazaran dondurma süreçlerinde, yumurtası dondurulan bayanın kanında bakılacak olan DNA kimliklendirme tahlilinin bulunması koşul görülüyor.
YUMURTA DONDURMA PROSEDÜRÜNDE ÜLKÜ YAŞ KÜMESİ NEDİR?
Yumurta dondurma metodu adet gören ve yumurta rezervinin uygun olduğu her yaştaki bayana uygulanabiliyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. İsmail Çepni, lakin bayanların yumurtalarını 40 yaşından evvel dondurmalarının son derece değerli olduğunu belirterek, “Bu yola 40 yaşından evvel başvurulması gebelik talihi açısından değerlidir. Zira bu yaştan sonra yumurtaların genetik olarak problemli olma oranı yükseliyor” diyor.
YUMURTA DONDURMA SÜRECİ NASIL YAPILIYOR?
Yumurta dondurma süreci iki formda gerçekleştiriliyor: Yumurtalar ilaçla büyütülmeden toplanıyor, beden dışında olgunlaştırılıyor: Olgunlaşmamış yumurtalar toplanıyor ve laboratuvar ortamında olgun yumurta olarak donduruluyor. Fakat bu teknikle şimdi gebelik açısından çok başarılı sonuçlar elde edilemiyor.
Foliküller tüp bebek tedavisine misal biçimde ilaçlar ile büyütülerek olgunlaştırılan yumurtalar toplanıp donduruluyor: Kanser hastalarının vakit kaybını önlemek için siklusun rastgele bir gününde başlanılan protokol tercih ediliyor. Yumurtalıkları uyarıcı hormon ilaçlarına adetin 2. günü başlanıyor. İlaçlar karın cildine uygulanan küçük iğnelerle veriliyor. Hastalar bu iğneleri kendileri yapabiliyor. İlaç tedavisi sürecinde yumurtaların büyümeleri ultrason eşliğinde izleniyor. Bu tedavi yaklaşık 12 – 15 gün sürüyor. Olgunlaşan yumurtalar anestezi altında yapılan özel bir süreçle yaklaşık 15-20 dakika içerisinde toplanıyor ve -196 derecede tüp bebek laboratuvarında dondurularak saklanıyor. Hasta birebir gün taburcu oluyor.
DONDURULAN YUMURTA KAÇ YIL SAKLANABİLİYOR?
‘Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkındaki Yönetmelik’ çerçevesinde dondurulmuş yumurtalar yasal olarak en fazla 5 yıl mühletle saklanabiliyor. Saklama müddetinin bir yılı geçmesi halinde, saklamaya devam edilebilmesi için her yıl bayanın yumurtasını dondurduğu merkeze müracaatta bulunarak talebinin devam ettiğini tabir eden imzalı dilekçe vermesi gerekiyor. Dondurulan yumurtaların 5 yıldan uzun mühlet saklanması ise Sıhhat Bakanlığı’nın müsaadesine bağlı oluyor. Dondurulan yumurtalar, bayanın yıllık olarak saklama talebini yenilememesi, yazılı olarak imha talebinde bulunması yahut hayatını kaybetmesi durumlarında saklama müddetine bakılmaksızın imha ediliyor.
YUMURTA DONDURMA SÜRECİ KİMLERE YAPILABİLİR?
Prof. Dr. İsmail Çepni, yumurtalık dondurma sürecine aday olan bayanları şöyle sıraladı:
- 30 yaşını geçmesine karşın doğurmamış ve eşi olmayan,
- Tedavi öncesindeki kanser hastaları
- Doğuştan yumurta kapasitesi az olan kadınlar
- Kanser dışı hastalığı olup, üreme dokusu ve organlarına ziyan veren ilaç kullananlar
- Yumurtalıklarından ameliyat edilecek olan bayanlar (çikolata kisti)
- Ailesinde erken menopoz hikayesi olması