Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Habertürk TV’de gündeme ait soruları yanıtladı. Memişoğlu, maymun çiçeği salgınının 20 yıldır Kongo’da olduğunu, yeni bir hastalık olmadığını söyledi.
Dünya Sıhhat Örgütünün Temmuz 2022’de bugünkü üzere acil durum ilanı yaptığını kaydeden Memişoğlu, Mayıs 2023’e kadar bu ilanın devam ettiğini, o vakit da Avrupa ve Türkiye’de birkaç olay görüldüğünü anımsattı.
Memişoğlu, “Şu an bizde yok. Artık farklı bir versiyonla 2024’te tekrar birebir bölgede görülüyor. Bu hastalık olağanda o bölgede esasen görülen bir tıp. Bu, daha çabuk bulaştığı, temas yoluyla bulaştığı söylenen bir çeşidi. Bilim insanlarıyla oturup konuştuğumuzda Türkiye’de 2024’te bu görülmedi. Şu ana kadar ülkemizde bu son maymun çiçeği hastalığıyla ilgili bir teşhis konulmadı. Yani bizde şu ana kadar yok, inşallah da olmasın.” tabirlerini kullandı.
“ALARMDAYIZ”
Memişoğlu, gerekli hazırlıkların yapıldığını belirterek, “Bu acil durumdan sonra bilim heyetimizi oluşturduk ve bu hastalıkla ilgili şayet ülkemize gelirse nasıl bir tedbir alınması gerekir, gelmeden nasıl bir tedbir alacağız, gelirse ne yapacağız, bunlarla ilgili bütün planlamalarımızı ve hazırlığımızı yaptık. Bu bilim kurulu hastalıkla gayretin rehberi aslında. Dünya Sıhhat Örgütü ilanında bunu söylüyor. Hazırlıklı olun ancak yayılıp yayılmayacağı konusunda bir netlik yok zira lokalize kalıyor genelde Afrika’da bu hastalık. Doğal ki diğer yerlerde tek tük olacaktır fakat salgın formunda olma ihtimali, bilim insanlarının söylediği kadarıyla Kovid üzere olmayacağını herkes söz ediyor. Kovid temasla değil büsbütün teneffüs yoluyla bulaştığı için yaygın bir hastalık oldu.” diye konuştu.
Virüsün yapısının değişebileceğini yahut diğer bir virüsün de salgın yapabileceğini kaydeden Memişoğlu, “Biz sıhhat sistemi olarak buna hazırlıklıyız. Tüm tedbirlerimizi almaya başladık. Nasıl Kovid’te başarılı olduysak, sıhhat sistemimizle, insan gücümüzle buna da hazırlıklıyız. Testinden aşısına kadar her türlü tedbiri alıyoruz.” dedi.
Memişoğlu, bilim insanlarının, çiçek aşısı olanların bu hastalıktan yüzde 85 korunduğu istikametinde açıklamaları olduğunu hatırlatarak, “1980’e kadar ülkemizde aslında çiçek aşısı olmayan çabucak hemen yok. Yeniden de her türlü tedbiri alıyoruz. Hastalık nedir, nasıl dolaşıyor, nasıl davranacağız, bunların hepsini bilim konseyimizin rehberinde yayınladık. Bu rehbere web sayfamızından ulaşılabilir.” tabirlerini kullandı.
Hastalığın ateş ve baş ağrısıyla başladığının bilindiğini kaydeden Memişoğlu, Afrika’dan öyküsü olan bu çeşit olayları takip etmeye çalıştıklarını belirtti.
Memişoğlu, “Şu an için alarm durumu yok. Milletimiz rahat etsin. Biz alarmdayız, toplumun alarmda olmasını gerektirecek bir konu yok. Son varyantın öldürme oranının biraz daha yüksek olduğunu gösteriyorlar. Lakin alışılmış ki 15 bin vatandaş etkilenmiş Kongo’da. İşte 517, Dünya Sıhhat Örgütünün söylemesine nazaran meyyit var. Ancak genelde öbür hastalıkları olan düşkün insanlarda mevt oranının yüksek olduğunu söz ediyorlar. O nedenle de takip ediliyor.” dedi.
Hastalığın aşısı olduğunun söylendiğini kaydeden Memişoğlu, lakin son versiyonla ilgili net bir bilginin şu anda kimsede olmadığını söz etti.
Memişoğlu, hastalıkların sığınmacılar geldikten sonra çıktığına dair tartışmalar yaşandığının hatırlatılması üzerine, bu türlü bir durumun olmadığını söyledi.
“9 AŞIYI KENDİMİZ ÜRETMEYE BAŞLAYACAĞIZ”
Aşılar konusunda toplumun bilinçlenmesi gerektiğine dikkati çeken Memişoğlu, “Aşılarımızı kendimiz üreteceğiz. 9 aşıyı kendimiz üretmeye başlayacağız. O vakitler tahminen dışarıdan temini daha kolay gözüktü fakat artık bu aşıları yine yapacağız. İnsan gücü, insan kalitesi çok güzel Türkiye’nin. Altyapımızı da hazırlıyoruz. İnşallah bu aşıların hepsini kendimiz üretir hale geleceğiz.” dedi.
Hekim açığı olduğundan kelam eden Memişoğlu, tabiplerle gurur duyduğunu belirterek, “Çok özveriyle çalışıyorlar. Natürel ki istisnalar vardır ancak sahiden inanılmaz bir sıhhat hizmeti sunuyoruz. Dünya sıhhatle ilgili sahiden bizi örnek alıyor.” diye konuştu.
“HEKİMLERİ TOPLUM OLARAK ÜZDÜK”
Memişoğlu, MHRS’ye işaret ederek, bunun bir hastanenin çalışma takvimi üzere düşünülmesi gerektiğini söyledi.
Randevularla ilgili Memişoğlu, “Bu bahiste kimi dertlerimiz olduğunu biliyorum. Hasta bir daha randevuya gidemiyor, birebir hekimi bulamıyor. Bazen birebir tabibi bulamayabilirsiniz, o doktor ayrılmış olabilir ama en azından o branşla ilgili bir tertibi tekrar yapacağız. Bunu aile doktorunun organize etmesini de sağlayacağız. Aile doktoruyla hastaneler ve eğitim araştırma dediğimiz üçüncü basamaklar birbiriyle haberli çalışacak. Şu anda entegre değiller. Bunu 6 ay içinde yapacağız. Aile doktoru gerektiği vakit, gerekli hasta için randevu alabilir hale gelecek.” dedi.
Memişoğlu, tabiplerin Türkiye’den gittiğine yönelik soruya karşılık da “Biz maalesef tabipleri son vakitlerde biraz darılttık, küstürdük, toplum olarak söylüyorum. Doktorları toplum olarak üzdük.” diye konuştu.
“BİRKAÇ TANE HARİÇ ŞU ANDA İLAÇ KAHRIMIZ YOK”
“İlaç kasvetimiz var mı?” sorusu yöneltilen Memişoğlu, “Hayır. Birtakım ilaçlarla ilgili kahırlar devir periyot oluyor lakin şöyle bir şey var. Biz bir ilacın ismiyle reçete yazdığımız için o ilaç aranıyor. Bazen o ilaç olmuyor lakin muadili var, tıpkı etken unsurlu. Onu tercih etmiyor vatandaş. O vakit o ilaç yok diye algı oluşabiliyor. Birkaç tane hariç şu anda ilaç problemimiz yok.” dedi.
“SMA hastaları için ilaçların SGK kapsamına alınması üzere bir durum var mı?” sorusuna Memişoğlu, bununla ilgili bir çalışma yaptırdığını belirterek, şöyle devam etti:
“Maalesef bu çocuklar mağdur ve muhtaçlar, aileleri de o denli ve devlet bu SMA hastalarının birçoklarına ilacını sağlıyor. Lakin bu mağduriyetten istifade eden bir kısım insanımız da oluştu maalesef. Bir bilim şuramız var, buna karar veriyor; ilaç yarayacak mı yaramayacak mı? Şu çalışmanın talimatını verdim; SMA hastalarında ilaçlar çocuklara ne kadar yarar etti, ne kadarının hayatını kurtardı, ne kadarını düzeltti? Bunları ilan edeceğiz. SMA hastaları bizim için devletimizin ilaçlarını ödediği hasta cinsidir. Buna ama bilim kurulu, tabiplerimiz karar verir. Maalesef bu hususta biraz kampanyalarla vesairelerle ipin ucu kaçmış üzere görünüyor. Bununla ilgili düzenleme yapacağız.”
İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyelerinin 30 yaş altı bayanlar için fiyatsız HPV aşısı uygulaması yaptığının hatırlatılması üzerine Memişoğlu, HPV aşısının üretimiyle ilgili bir çalışmaları olduğunu kaydederek, “Üretimine başlayacağız çok yakında ve yapacağız. (30 yaş altı kadınlara) Onu öneriyoruz ancak neden kullanılması gerektiğini, neden gereksinim duyulduğunu düzgün açıklamamız lazım.” dedi.
Endonezya’nın Bali Adası’nda geçirdiği trafik kazasında yaralanan Tuğcan Işık’ın Türkiye’ye getirilmesinde İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun devreye girdiği savının sorulması üzerine Memişoğlu, hastanın Sıhhat Bakanlığınca Türkiye’ye getirildiğini anımsatarak, şunları kaydetti:
“Sağlıkta gereğini yaparız. Farklı bir şey istediler. Herkesin istediğini yapacak durumda değiliz. Gereği neyse onu yapıyoruz. Bu arkadaşımız trafik kazası geçirmiş. Kaburgada birkaç kırığı var. Olağan uçakla gelebilecek bir konumda. Oradaki büyükelçimiz ve hastaneyle şahsen görüştükten sonra birkaç gün içinde olağan uçakla gelebileceğini tabir ettiler. Biz de bunun üzerine onu planladık. THY’ye, büyükelçimize teşekkür ediyorum. Aldık, İstanbul Havalimanı’na getirdik. (İmamoğlu) Onun girip girmediğini bilmiyorum. Biletini vermiş, ona ben karışmıyorum. Bir hastanın özel uçakla mı helikopterle mi yoksa olağan uçakla mı gelip gelmeyeceğine hastanın kliniğine, hekimine ve gereğine nazaran hareket ederiz. Uçakla gelmesi gerekiyorsa, Türk vatandaşıysa Fizan’da olsa uçağı gönderir aldırtırım. Bu kadar güçlü bir devletim. Fakat gerek yoksa o uçağın gidişinin maliyetini 85 milyon ödüyor.”
Hastanın Başakşehir Çam ve Sakura Kent Hastanesi’nde olduğunu anımsatan Memişoğlu, “Dün de onu ziyaret ettim, reklamını yapmadan. Bir istekleri var mı diye sordum. Bugün yarın taburcu edilecek. İzmir’e tekrar biz nakledeceğiz.” dedi.
“KUDUZ AŞILARI SAYISAL MANADA ÇOK FAZLA KULLANILIYOR”
Kuduz olay sayısı ve başıboş köpek problemine ait soruya karşılık Memişoğlu, kendi meskeninde de köpek beslediğini, çipi olan köpeğin her şeyini takip ettiğini söyledi.
Memişoğlu, “Aşıların vurulma oranına baktığımızda, kuduz aşısının bilhassa son 3-4 yıldır inanılmaz oranda kullanıldığını gördük. Kuduz aşıları sayısal manada çok fazla kullanılıyor. Sahipsiz köpeklerin dişlemesi, ısırması, kedilerin vesaire. Onun için bir tedbir alınması gerekiyor, devlet de gereğini yapmış üzere gözüküyor.” diye konuştu.
Soru üzerine, sıhhatte şiddetin yatay seyrettiğini kaydeden Memişoğlu, yeterlilik yaparken şiddet görmeyi çözemediğini, sıhhat çalışanlarına sahip çıkılması gerektiğini vurguladı.