FİSA Çocuk Hakları Merkezi, “Türkiye’de Çocuğun Ömür Hakkı İhlalleri-2022” başlıklı raporunu 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda paylaştı. Rapora nazaran geçen yıl en az 914 çocuk önlenebilir nedenlerle ömrünü yitirdi. Rapor, çocukların intihar, okul kazaları, iş cinayetleri, istismar üzere nedenlerle hayatlarını kaybettiklerini ortaya koydu.
Raporda, çocukların mevt nedenleri şöyle sıralandı:
- 81 çocuk iş cinayetlerinde,
- 62 çocuk intihar sonucu,
- 60 çocuk şiddet sebebiyle,
- 37 çocuk kuşkulu vefatlar sonucu,
- 30 çocuk ferdî silahlanma nedeniyle,
- 5 çocuk karşı kümeler ortasında çıkan çatışmalarda,
- 4 çocuk doğal afetlerde,
- 2 çocuk patlama/bombalı hücumlarda,
- 541 çocuk ihmal nedeniyle…
Raporda şu tespitler yer aldı:
– FİSA Çocuk Hakları Merkezi olarak medya izleme yoluyla elde ettiğimiz datalara nazaran 2022’de İstanbul ve Şanlıurfa’da rastgele ateş açma sonucu iki çocuk hayatını kaybetmiştir. Yeniden Şanlıurfa’da bir çocuk “dur” ihtarına rağmen yoluna devam ettiği tez edilen bir motosikletin çarpması sonucu ömrünü kaybetmiştir.
– 2022’de; en az iki çocuğun özgürlüğünden mahrum bırakıldığı sırada intihar ettikleri, en az 64 çocuğun alınamayan sıhhat hizmetlerindeki ihmaller sonucu hayatını kaybettiği, en az 14 çocuğun ise eğitim hizmeti alırken okul içindeki yahut okul servislerindeki ihmaller sonucu ömrünü kaybettiği, en az bir çocuğun ise spor ve kültürel etkinlikler sırasında gerçekleşen olaylar sonucu ömrünü kaybettiği, en az bir çocuğun ise devletin müdafaası altında bakım hizmeti alırken hayatını kaybettiği bilgisi edinilmiştir.
TOPLUMSAL CİNSİYET TEMELLİ ŞİDDET
– 2022’de kız çocuklarından 11′ i Toplumsal Cinsiyet Temelli Şiddet sonucu ömrünü yaşamını kaybetmiştir. 11 kız çocuğundan üçünün de Suriye’den Türkiye’ye gelen göçmen ve mülteci çocuklar olduğu, sekizinin eski sevgili, nişanlı, baba ve akraba üzere tanıdıkları erkekler tarafından öldürüldükleri ve ikisinin daha evvel bu erkekler hakkında şikayette bulundukları bilgisi edinilmiştir.
– 2022’de en fazla çocuk ömür hakkı ihlalinin gerçekleştiği vilayetlere baktığımızda birinci sırada en az 77 çocuğun hayatını yitirdiği Şanlıurfa ve akabinde en az 65 çocuk ile İstanbul ve en az 42 çocuk ile Antalya’nın geldiği görülmektedir. 2022’de meydana gelen çocuk ölümlerinin yarısından fazlası sadece 14 vilayette gerçekleşmiştir: İzmir, Aydın, Denizli, Antalya, Adana, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Samsun, Ankara, Sakarya, Kocaeli, İstanbul, Bursa.
MÜLTECİ ÇOCUKLAR
– 2022’de en az 14 mülteci çocuk yangınlarda ömrünü yitirirken en az iki mülteci çocuk besin zehirlenmeleri sonucu hayatını yitirmiştir. En az 19 mülteci çocuğun ise kentsel ve kırsal alanlarda yaşanan ihmaller sonucu boğularak, üzerlerine devrilen cisimler sonucu ezilerek ya da düşerek hayatını yitirdiği öğrenilmiştir. Ömrünü yitiren mülteci çocukların büyük çoğunluğunun sosyoekonomik seviyesi düşük meskenlerde ve mahallelerde hayatlarını kaybettikleri görülmüştür.
– 2022’de hayatını yitiren mülteci çocukların en az sekizi maruz kaldıkları şiddet sonucunda hayatını yitirmiştir. Bu çocukların en az üçü toplumsal cinsiyet temelli şiddet sonucu hayatını yitirirken iki çocuk ise konut içi şiddet sonucu ömrünü kaybetmiştir.
– 2022’de ömrünü yitiren mülteci çocukların en az 14’ü huduttan geçiş yaparken boğularak ömrünü kaybetmiştir.
ENGELLİ ÇOCUKLAR
– 2022’de en az 13 engelli çocuk; mesken kazalarında, yangınlarda ve şiddet sonucu hayatını kaybetmiştir.
– 2022’de en az 150 çocuk kentsel ve kırsal alanda gerçekleşen olaylar sonucunda ömrünü kaybetmiştir. 2022’de kentsel ve kırsal alanda yaşanan ihmaller sonucu hayatını kaybettiğini tespit ettiğimiz 150 çocuktan 121’i nisan-eylül ortasında hayatını kaybetmiştir. Her yıl bilhassa bahar ve yaz aylarında yüksekten düşerek, üzerlerine devrilen cisimler sonucu ezilerek, göletlerde- girilmesi tehlikeli barajlarda boğularak hayatını kaybeden çocuklar kentsel ve kırsal alandaki ihmallerin sistematikliğini açığa çıkarmaktadır.
İŞ CİNAYETLERİ
– 2022’de en az 81 çocuk iş cinayetlerinde hayatını kaybetmiştir. İş cinayetlerinde hayatını kaybeden çocukların 43’ü emekçi olarak çalıştıkları yerlerde yaşanan ihmaller sonucu ömrünü kaybetmiştir.
İNTİHAR EDEN ÇOCUKLAR
– 2022’de en az 62 çocuk intihar sonucu ömrünü kaybetmiştir. Çocukluk devri intiharları önleyici ruh sıhhati siyasetlerinin gereğince işlemediğinin göstergelerinden birisidir. Çocuk intiharlarının münasebetleri ortasında akran zorbalığı, ebeveynlerinden birinin cezaevinde olması yahut Kovid-19 pandemisine bağlı olarak hayatını kaybetmiş olması ile toplumsal cinsiyet temelli baskıların yer aldığı görülmektedir.
2022 yılı boyunca Türkiye genelinde intihar sonucu hayatını kaybeden çocuklardan 24’ü kız, 37’si oğlan çocuğu olup birçocuğun cinsiyeti/cinsiyet kimliği öğrenilememiştir. Çocuk intiharlarına ait aylara nazaran çocuk ömür hakkı ihlali dataları
EĞİTİM HİZMETİ ALIRKEN
– 2022’de en az 14 çocuk eğitim hizmeti alırken gerçekleşen olaylar sonucunda hayatını kaybetmiştir. Bu çocukların beşi okul yolunda gerçekleşen ihmaller sonucu hayatını kaybetmiştir. (HABER MERKEZİ)